Calendar ۱۳۹۸/۰۳/۱۱

رب گوجه فرنگی و خواص آن

گوجه فرنگی در گذر زمان

گوجه فرنگی این میوه (که به اشتباه جزئی از سبزیجات شمرده می شود) قرمز رنگ، اولین بار بیش از 500 سال قبل از میلاد مسیح در قاره آمریکای جنوبی، مکزیک کنونی، پرورش داده می شده است.

قرن ها بعد و در حدودی 500 سال قبل، همزمان با کشف قاره امریکا توسط کریستف کلمب، پای این میوه هیجان انگیز به اروپا و بعد از آن به دیگر مناطق جهان باز شد. گوجه فرنگی در ایران نیز، که در ابتدا به بادمجان ارمنی معروف بود، در اوایل قرن سیزده ام و در دوران قاجار وارد ایران شده و به سرعت تبدیل به عضو جدا نشدنی اغلب غذاهای ایرانی گردید.

رب گوجه فرنگی فرآورده‌ای است که از حذف پوست و دانه‌های گوجه فرنگی و با تغلیظ آب گوجه فرنگی آماده می شود. رب گوجه فرنگی برای اولین بار در ایتالیا و به عنوان چاشنی غذاهایی همچون انواع پاستا تولید شد و امروزه نیز می توان ایتالیا را به عنوان مهد رب گوجه فرنگی جهان شناخت.

خواص رب گوجه فرنگی

رب گوجه فرنگی سرشار از مواد مغذی ای است که برخی از این ترکیبات مفید در گوجه فرنگی خام به میزان بالایی وجود ندارند. با اینکه رب گوجه رنگ و تازگی گوجه فرنگی را ندارد ولی تمام خواص گوجه فرنگی تازه در رب هم هست. فقط یک قاشق غذاخوری رب گوجه فرنگی تمام آنتی اکسیدان‌ها، آهن، پتاسیم و ویتامین B روزانه مورد نیاز بدن را تامین می‌کند. برای تهیه رب، گوجه فرنگی تازه را از صافی می‌گذرانند تا دانه و پوست آن جدا شده و سپس برای چند ساعت می‌پزند تا تمام آب آن بخار شود. در شیوه سنتی طبخ رب، روغن زیتون و نمک را نیز به رب اضافه می‌کنند.

گوجه فرنگی حاوی مقادیر فراوانی از رنگدانه‌ به نام لیکوپن است که این رنگدانه علاوه بر خواص آنتی اکسیدانی، رنگ قرمز گوجه فرنگی را موجب می‌شود. لیکوپن است که آنتی‌اکسیدانتی قوی از خانواده ویتامین‌های گروه A است. این ماده مدافعی قوی در برابر سرطان پروستات شناخته شده است. به طور دقیق معلوم نشده است که نیاز روزانه به لیکوپن چقدر است، ولی حدود 4-8 میلی‌گرم لیکوپن برای هر بدنی لازم است. 4.6 میلی گرم لیکوپن در یک قاشق غذاخوری رب گوجه فرنگی است. تحقیقات نشان داده است که ماده رنگی لیکوپن می‌تواند سبب آهسته شدن رشد و حتی از بین بردن سلول‌های ناهنجار و سرطانی شود.

همچنین نشان داده شده است که رب و دیگر محصولات بدست آمده از گوجه فرنگی در مقایسه با گوجه فرنگی خام، تاثیر بیشتری از نظر قدرت آنتی اکسیدانی دارند. پخته شدن گوجه فرنگی باعث از میان برداشته شدن دیواره سلول و بافت‌های آن شده و موجب رهایی بیشتر ماده لیکوپن می‌شود.

یک قاشق غذاخوری رب گوجه فرنگی، تنها دارای ۱۳ کالری بوده و فاقد چربی است. که بیانگر این مطلب است که مصرف رب گوجه فرنگی احتمالا تاثیر چندانی بر روی افزایش وزن و ابتلا به چاقی ندارد. رب گوجه فرنگی حاوی مقادیری ویتامین A است، بنابراین از جمله خواص رب گوجه فرنگی می‌توان به تاثیر مثبت آن روی سلامتی چشم، تولید مثل و رشد جنین اشاره کرد.

اگرچه میزان ویتامین C رب گوجه فرنگی از گوجه فرنگی تازه کمتر است، اما باز هم یک قاشق غذاخوری از آن حاوی ۳٫۵ میلی‌گرم ویتامین C است که می‌تواند تاثیر مثبتی روی ایمنی بدن داشته باشد.

رب گوجه فرنگی همچنین منبع ویتامین K و چندین نوع از انواع ویتامین B است. هر قاشق غذاخوری رب گوجه فرنگی دارای ۵ میلی‌گرم آهن است، که در نتیجه یکی از مهم‌ترین خواص رب گوجه فرنگی، تاثیر بی نظیر آن بر روی عملکرد گلبول‌های قرمز خون است. یک قاشق غذاخوری رب گوجه فرنگی همچنین دارای ۱۶۲ میلی‌گرم پتاسیم است که می‌تواند در تنظیم میزان آب و مواد معدنی بدن بسیار موثر باشد.

از دیگر خواص جادویی رب گوجه فرنگی می توان به این موارد اشاره کرد:

به دفع اسید اوریک کمک کرده و نقش ملین را ایفا می کند. برای درمان ورم ملتحمه چشم مفید است و سنگ کلیه را دفع می‌‌کند. گوجه فرنگی از ورم آپاندیس جلوگیری می‌‌کند و  برای رفع دندان درد می توان ریشه و شاخه برگهای گوجه فرنگی را با آب جوشاند و آن را مزمزه کرد. گوجه فرنگی برای مبتلایان به نقرس و رماتیسم مفید است و ورم مفاصل را برطرف می سازد. و در نهایت رب گوجه فرنگی اوره خون را پائین آورده و ورم مخاط روده را رفع می‌‌کند.